ธนาคารไทยพาณิชย์เป็นหนึ่งในธนาคารที่รับหลักการชี้แนะ UNGPs อีกทั้งเป็นธนาคารไทยเพียงแห่งเดียวที่เข้าร่วมเป็นสมาชิกของหลักการอีเควเตอร์ (Equator Principles: EP) ซึ่งกำหนดให้ต้องมีการพัฒนาแนวนโยบายและกระบวนการพิจารณาสินเชื่อตามหลักการของ EP ดังที่ระบุไว้ใน EP4
ทั้งนี้ ธนาคารไทยพาณิชย์ให้การสนับสนุนทางการเงินแก่โครงการโรงไฟฟ้าพลังน้ำหลวงพระบาง (Luang Prabang Hydro Power Plant: LPHPP) หรือที่รู้จักกันอีกชื่อว่า เขื่อนหลวงพระบาง (LPB dam) ซึ่งเป็นโครงการที่มีความเสี่ยงสูงที่จะสร้างผลกระทบต่อสังคม อาทิ การละเมิดสิทธิมนุษยชน (โดยมีรายละเอียดดังแสดงในเว็บไซต์ของ Equator Principles)
เมื่อวันที่ 14 สิงหาคม พ.ศ. 2567 แนวร่วมการเงินที่เป็นธรรมประเทศไทย (แนวร่วมฯ) ได้ส่งจดหมายเปิดผนึกถึงธนาคารไทยพาณิชย์ เพื่อแสดงความกังวลและตั้งคำถามต่อแนวปฏิบัติของธนาคารและบริษัทที่ดำเนินการ ที่อาจไม่สอดคล้องกับหลักการ Equator Principles โดยเฉพาะในเรื่องการประเมินผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมและสังคม การมีส่วนร่วมของผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย กลไกการรับเรื่องร้องเรียน และการตรวจสอบที่เป็นอิสระ โดยมีสาระสำคัญที่แนวร่วมฯ เรียกร้องให้ธนาคารดำเนินการ ดังนี้
- ธนาคารควรเปิดเผยมาตรการในการประเมินความเสี่ยงของโครงการโรงไฟฟ้าพลังน้ำหลวงพระบางต่อสถานะความเป็นมรดกโลกของเมืองหลวงพระบาง รวมถึงมาตรการในการตรวจสอบสิทธิมนุษยชนอย่างรอบด้าน เพื่อให้มั่นใจว่ามีมาตรการป้องกัน บรรเทา ความเสี่ยงและผลกระทบด้านสิทธิมนุษยชน ที่สอดคล้องกับหลักการชี้แนะฯ เนื่องจากรายงานการประเมินความเสี่ยงและผลกระทบด้านสิทธิมนุษยชนของบริษัทที่ดำเนินโครงการ ระบุว่า ประเด็นความเสี่ยงที่สำคัญของโครงการ มีเพียงประเด็นสุขภาพและความปลอดภัยของพนักงานและผู้รับเหมาช่วง แต่ไม่ได้กล่าวถึงประเด็นความเสี่ยงด้านสิทธิมนุษยชนที่สำคัญอีกหลายประเด็น
- ธนาคารควรเปิดเผยมาตรการในการรับประกันว่าบริษัทที่ดำเนินการได้จัดตั้งกลไกการรับเรื่องร้องเรียนที่มีประสิทธิภาพ และมั่นใจว่าการมีส่วนร่วมของผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย โดยเฉพาะสำหรับชุมชนที่ได้รับผลกระทบ มีประสิทธิภาพและเป็นไปอย่างต่อเนื่อง ซึ่งรวมถึงการจัดให้ผู้ได้รับผลกระทบ และผู้มีส่วนได้ส่วนเสียสามารถเข้าถึงข้อมูลในภาษาท้องถิ่นได้
- ธนาคารควรขอให้บริษัทเปิดเผยรายงานการประเมินผลกระทบด้านสิทธิมนุษยชนที่สอดคล้องกับหลักการชี้แนะ UNGPs และรายงานความเสี่ยงจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ตามข้อเสนอแนะของคณะทำงานมาตรฐานการเปิดเผยข้อมูลทางการเงินที่เกี่ยวข้องกับสภาพภูมิอากาศ
- ธนาคารควรขอให้บริษัทแสดงหลักฐานที่แสดงให้เห็นว่า บริษัทได้จัดให้มีกระบวนการมีส่วนร่วมกับผู้มีส่วนได้ส่วนเสียอย่างต่อเนื่องและมีประสิทธิภาพ
- ธนาคารควรเปิดเผยว่าหน่วยงานตรวจสอบอิสระมีความถี่และรูปแบบในการติดตามและรายงานต่อเนื่องอย่างไร รวมทั้งควรเปิดเผยข้อค้นพบสำคัญที่ได้รับจากกระบวนการตรวจสอบอิสระ พร้อมกับรายละเอียดเกี่ยวกับช่วงเวลาที่กระบวนการตรวจสอบอิสระเกิดขึ้น และช่วงเวลาที่ธนาคารอนุมัติสินเชื่อโครงการในปี พ.ศ. 2566
ณ 30 พฤศจิกายน พ.ศ. 2567 แนวร่วมฯ ยังมิได้รับการตอบกลับใด ๆ จากธนาคารอย่างเป็นทางการ
ข้อมูลเพิ่มเติม
- หลักการ "การให้สินเชื่ออย่างรับผิดชอบ" สู่การปฏิบัติ: กรณีโครงการไฟฟ้าพลังงานน้ำเขื่อนหลวงพระบาง
